Het leven is de afgelopen jaren flink duurder geworden. Dit merk je dagelijks aan de prijzen van de boodschappen, de energierekening en de huurprijzen. De belangrijkste oorzaak van de inflatie: de Russische invasie in Oekraïne. De oorlog leidde tot een explosieve stijging van de energieprijzen, met een kettingreactie in vrijwel alle sectoren van de economie als gevolg.
Dit is een opiniestuk van Anouk van Brug, Europarlementariër namens de VVD en hoofdonderhandelaar van het jaarlijkse rapport van het Europees Parlement over de Europese Centrale Bank.
Juist in zulke turbulente tijden is de kerntaak van de Europese Centrale Bank (ECB) cruciaal: zorgen voor stabiele prijzen. Maar de ECB werd verrast door de impact van het conflict op de economie. Dat was eens, maar nooit weer. De ECB moet meer oog hebben voor de geopolitieke realiteit om de inflatie goed te kunnen bestrijden.
‘We kunnen ons geen herhaling permitteren van de trage en ontoereikende reactie van de ECB na het begin van de oorlog in Oekraïne’
Anouk van Brug, Europarlementariër VVD
Waar de ECB de afgelopen jaren veel aandacht heeft besteed aan klimaatverandering, bleef geopolitiek een ondergeschoven kindje. Dat de ECB rekening houdt met de gevolgen van klimaatverandering is terecht. Droogte en extreem weer kunnen leiden tot plotselinge schaarste, en daarmee tot hogere inflatie. Maar juist in deze geopolitiek onrustige tijd is het belangrijk dat de ECB ook geopolitieke ontwikkelingen serieus neemt. We moeten onze prioriteiten scherpstellen. De huidige inflatie is immers niet veroorzaakt door klimaatverandering, maar door de oorlog in Oekraïne.
De oorlog in Oekraïne heeft ons laten zien hoe kwetsbaar we zijn. De energieprijzen schoten omhoog en leveringsketens werden verstoord. Deze gebeurtenissen hadden een directe en ingrijpende invloed op de prijsstabiliteit. Maar de ECB was onvoldoende voorbereid en handelde niet sterk genoeg. De gevolgen hiervan merken we dagelijks. In november was de inflatie in Nederland liefst 4 procent.
Er zijn tal van geopolitieke risico's die een enorme impact kunnen hebben op de economie. Wat gebeurt er als de energievoorziening verder in gevaar komt door een escalatie in het Midden-Oosten? Of als een gewapend conflict tussen China en Taiwan de levering van chips stillegt? Ook een handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en Europa kan grote economische schade veroorzaken, zoals De Nederlandsche Bank recent liet optekenen.
De ECB moet zich bewust zijn van de geopolitieke risico's en deze meenemen in zijn economische modellen. De centrale bank kan geopolitieke scenario's simuleren om te voorspellen hoe deze de inflatie beïnvloeden. Zo is de ECB beter voorbereid op onverwachte gebeurtenissen. Ook moet de ECB lessen trekken uit de economische gevolgen van bestaande conflicten. We kunnen ons namelijk geen herhaling permitteren van de trage en ontoereikende reactie van de ECB na het begin van de oorlog in Oekraïne.
Door geopolitieke risico's structureel te integreren in zijn beleid, kan de ECB beter anticiperen op toekomstige inflatieschokken en onze portemonnee beschermen. Nederlanders moeten erop kunnen vertrouwen dat het bestuur ervoor zorgt dat de boodschappen betaalbaar blijven. Dat vertrouwen vormt het fundament onder onze economie. Daarom moet de centrale bank meer oog hebben voor de geopolitieke realiteit en anticiperen op de risico's die daarbij horen. Dan kan de ECB sterker, sneller en beter optreden dan het nu heeft gedaan, waardoor de inflatie sneller kan worden bestreden en onze boodschappen niet onnodig duur worden.
%2C%20Color%3DNegative.svg)
